Wat zijn de belangrijkste consumententrends voor 2023 en daarna? In dit blog zetten we de vier belangrijkste trends en ontwikkelingen voor je op een rij. Ontdek nieuwe uitdagingen en kansen om op in te spelen met jouw bedrijf.
De vier belangrijkste trends op een rij:
Bekijken
Trend 1: De Metaverse
Je hebt misschien wel meegekregen dat Facebook verder gaat onder de naam Meta. Die naam verwijst naar de Metaverse, de eerste trend om in de gaten te houden in 2023. Hoewel ‘Meta’ vernoemd is naar de Metaverse, omvat dit begrip veel meer dan alleen een nieuw bedrijfsnaam voor Facebook.
Wat is de Metaverse nu precies? De Metaverse is op dit moment vooral een concept, een idee over hoe de toekomst van het internet eruit zal zien. Het internet wordt nu met name tweedimensionaal beleefd, via platte schermen. In de metaverse zal dit driedimensionaal zijn, waarbij technieken zoals virtual reality (VR) en augmented reality (AR) een grote rol zullen spelen.
In games zien we deze 3D-technieken al terug, maar hierbij gaat het om een eenmalige ervaring. Het idee van de metaverse is dat het een permanente omgeving is, waar mensen werken, winkelen, spelen en socializen. Je moet het zien als een nieuwe generatie van het internet, waarin alle bestaande, gedeelde en 3D-virtuele ruimten aan elkaar verbonden zijn in een allesomvattend universum.
Hoe op deze trend inspelen?
Mark Zuckerberg, de eigenaar van Meta, is van plan miljarden te investeren om de komst van deze nieuwe generatie van het internet te versnellen. Ook kocht Microsoft dit jaar game-uitgever Activision Blizzard voor maar liefst 68,7 miljard dollar. Het doel van deze overname? Het tech-concern Microsoft vooraan in de race naar de metaverse brengen. Experts zeggen dan ook dat de metaverse − hoewel nu misschien nog moeilijk voor te stellen − dichterbij is dan we denken.
Maar wat kun je er nu mee als bedrijf? Op dit moment nog niet zoveel. We zitten nu nog in de ‘oude generatie’ van het internet. Toch is het goed om deze trend in de gaten te houden en na te denken over wat deze ‘nieuwe generatie van het internet’ kan betekenen voor jouw bedrijf. Denk daarbij aan het uitrollen van 3D-productdemo’s, het toepassen van simulaties, de impact die de metaverse zal hebben op online shoppen en nog veel meer.
Doorgaan
Trend 2: Ethical & sustainable consumerism
De kans is groot dat klanten nu al aan je vragen hoe duurzaam en ethisch verantwoord jouw producten en diensten zijn. De komende jaren zullen dit soort vragen alleen maar toenemen. De verwachting is dat consumenten steeds sneller en harder zullen oordelen over wat jouw bedrijf op dit gebied doet. Het is niet langer iets voor erbij, maar wordt de norm. Het is niet voor niets dat bedrijven als Apple nu al groots aankondigen wanneer ze klimaatneutraal zijn.
Lange tijd was duurzame en ethisch verantwoorde consumptie alleen weggelegd voor een niche. Het aanschaffen van ‘duurzame’ producten deed deze groep niet alleen omdat het het juiste is om te doen, maar ook omdat het statusverhogend werkte. Tegenwoordig is het eerder andersom: maak je geen duurzame en ethisch verantwoorde keuzes, dan is dat iets om je voor te schamen.
Het zogeheten eco-shaming is nu al volop aan de gang. Een mooi voorbeeld is het artikel “Your Questions About Food and Climate Change, Answered. How to shop, cook and eat in a warming world” dat The New York Times dit jaar publiceerde. In dit artikel beschrijven ze hoe je voedsel zou moeten kopen en consumeren (en hoe niet). Dat veel mensen het hiermee eens waren, was goed te zien aan de positieve reacties en hoe vaak het artikel gedeeld werd op social media.
Deze verschuiving komt doordat er steeds meer aandacht is voor de ernstige gevolgen van klimaatveranderingen. Eveneens is er steeds meer aandacht voor slechte werkomstandigheden in andere landen. Bovendien zijn duurzame en ethisch verantwoorde alternatieven de afgelopen jaren steeds meer beschikbaar geworden. Deze alternatieven zijn minstens net zo goed als traditionele producten. En soms zelfs beter. Ook zijn ze steeds vaker niet of nauwelijks duurder dan niet-duurzame producten. Het maken van duurzame en ethisch verantwoorde keuzes is daarom niet meer alleen weggelegd voor een klein groepje mensen.
Hierdoor ervaren consumenten steeds meer druk om bewuster te leven. Consumenten eisen dan ook steeds vaker van bedrijven dat zij transparant zijn over hun bedrijfsvoering, hun producten en hun diensten. Daarbij eisen consumenten eerlijke werkomstandigheden voor alle mensen die betrokken zijn bij het totstandkomen van het product. Ook eisen ze dat bedrijven duurzamere keuzes maken en dat ze het consumenten eenvoudig en inzichtelijk maken om zelf duurzamere keuzes te maken.
Hoe op deze trend inspelen?
Als ondernemer is het steeds belangrijker om rekening te houden met deze trend. Uit een onderzoek van BBC News bleek dat vier op de vijf consumenten vinden dat toewijding aan duurzaamheid waarde toevoegt aan een merk. Ook zeggen zij dat duurzame bedrijfsvoering, alsmede beloftes op dit gebied van bedrijven, een belangrijke overweging zijn in het nemen van aankoopbeslissingen.
Maar let op: consumenten zijn steeds kritischer én steeds beter geïnformeerd. Voor bedrijven die zich mooier, duurzamer en groener voordoen dan ze zijn, is de term ‘greenwashing’ uitgevonden. Wanneer je communiceert dat je duurzamere keuzes maakt of gaat maken, moet je dat dus ook altijd laten zien in je acties. Hetzelfde geldt voor de werkomstandigheden van de mensen die betrokken zijn bij de totstandkoming van jouw product of dienst. Wees transparant, doe je niet beter voor dan je bent en maak geen beloftes die je niet na kunt komen.
Dit betekent overigens niet dat je in één keer je volledige bedrijfsvoering 180 graden hoeft te draaien. Wel moet je transparant zijn richting jouw klanten over de klimaatimpact en de ethische aspecten van jouw bedrijfsvoering, jouw producten en diensten. Vertel je klanten ook wat je in de nabije toekomst wilt doen om jouw bedrijfsvoering en jouw producten en diensten, nog duurzamer en ethischer te maken. Informeer je klanten ook wanneer onderdelen van dit plan gerealiseerd zijn. Hiermee laat je zien dat je je niet alleen bewust bent van deze maatschappelijke problemen, maar dat je ook echt actie onderneemt.
Voorbeelden van inspirerende bedrijven
Duurzaamheid en ethische bedrijfsvoering zijn onderwerpen die in de (nabije) toekomst in elk bedrijf een rol zullen moeten spelen. Een aantal voorbeelden van inspirerende bedrijven op dit gebied:
- Beyond Meat: een producent van vleesvervangers gemaakt van plantaardige producten. Hun doel is om ‘vlees’ te maken dat net zo goed smaakt als echt vlees, maar beter is voor je gezondheid, het milieu en de dieren. In al hun communicatie staat deze missie continu centraal.
- Tony’s Chocolonely: dit bedrijf verkoopt eerlijke chocolade. Deze missie staat centraal in al hun communicatie en marketing. Je kunt zelfs de hele keten van cacaoboon tot chocolade tracken in hun BeanTracker.
- Patagonia: dit bedrijf verkoopt outdoor-kleding. De doelgroep van dit bedrijf is van nature al erg milieubewust. Patagonia speelt hier slim op in, door reparatiecentra te openen over de hele wereld. Want, zo zeggen ze, het repareren van bestaande kleding is altijd milieuvriendelijker dan het aanschaffen van nieuwe kleding.
Tip: luister deze aflevering van How I Built This waarin de oprichter van Patagonia, Yvon Chouinard, geïnterviewd wordt over het ontstaan van zijn bedrijf.
Zelf aan de slag
Wat voor bedrijf je ook hebt, er zijn verschillende manieren waarop je jouw bedrijfsvoering en jouw producten en diensten duurzamer en meer ethisch verantwoord kunt maken. Als horecabedrijf kun je bijvoorbeeld steeds meer producten vervangen door duurzame alternatieven. Vervolgens kan je de aangepaste gerechten uitgebreid uitlichten op social media. Laat ook zien waar jouw producten vandaan komen en wie je leveranciers zijn. Of vertel wat jullie tegen voedselverspilling doen.
Ook als retailbedrijf kan je de merken die je voert langzaam uitbreiden of vervangen door eco-vriendelijke merken. Vertel vervolgens waarom je het merk verkoopt, of waarom je hebt besloten om afscheid te nemen van een merk. Laat ook zien hoe het merk zijn producten produceert. Jouw klanten zijn gek op dit soort verhalen.
Proberen
Trend 3: M2P
M2P staat voor Mentor to Protegé en gaat over het menselijke verlangen om jezelf continu te verbeteren. Omdat we onszelf voortdurend willen verbeteren, gaan we steeds meer op zoek naar leraren, experts en mentoren die ons kunnen helpen bij het leren van nieuwe vaardigheden. En tegenwoordig doen we dat vooral online. Deze trend is dan ook goed te herkennen aan de opkomst van het online leren. Denk aan platforms zoals Coursera, Lynda.com en Udemy. Maar ook ons eigen leer- en coachingsplatform.
Hoe op deze trend inspelen?
Inspelen op M2P is met name interessant voor ondernemers die op zoek zijn naar een nieuw verdienmodel. Door online betaalde cursussen aan te bieden, kun je passief inkomen genereren en ben je minder afhankelijk van één (fysiek) verkoopkanaal.
Inspirerende voorbeelden
- MasterClass.com is een streamingplatform vergelijkbaar met Netflix, maar dan voor het volgen van masterclasses van bekende experts. Via het platform leer je om cocktails te maken, Mexicaans te koken, de beste manier om groente te snijden, wijn te proeven, of hoe je een echte barbecue-master wordt.
- Rubens Proeflokaal: een wijnbar die zijn eigen ‘Thuis Tastings’ organiseert. Hiermee kun je thuis wijn, whiskey of bier proeven en een online sessie bijwonen om meer te leren over wat je nu eigenlijk proeft.
- Lululemon: een merk dat sportkleding en accessoires verkoopt. De ‘community’, bestaande uit klanten en ambassadeurs, staat centraal in alle communicatie van het merk. Hun ambassadeurs zijn atleten, maar bijvoorbeeld ook yoga-instructeurs. Het bedrijf organiseert, met behulp van hun ambassadeurs, van alles voor hun community. Denk aan evenementen, maar ook sportlessen. Ze bieden zelfs een online workshop aan om mensen te helpen bij het behalen van hun persoonlijke doelen.
Tip: luister deze aflevering van How I Built This waarin de oprichter van Lululemon, Chip Wilson, geïnterviewd wordt over het ontstaan van zijn bedrijf. - Missouri Star: een quiltwinkel die groot is geworden door gratis tutorials te geven op YouTube. Inmiddels zijn ze één van de grootste quiltwinkels in de wereld. Hun kanaal op YouTube heeft 661.000 abonnees! Alle videos zijn daarnaast ook te vinden op een speciale website (quiltingtutorials.com). In de tutorials werken ze alleen met de producten die ze ook verkopen in de winkel. Om het voor klanten makkelijk te maken om na het kijken direct de producten te kopen, zijn alle producten te bestellen via de pagina van de tutorial.
Tip: luister deze aflevering van Without Fail waarin de oprichtster van Missouri Star, Jenny Doan, geïnterviewd wordt over het ontstaan van het familiebedrijf.
Zelf aan de slag
Er zijn veel manieren om met M2P aan de slag te gaan. Je kan de cursussen onderdeel van je website maken, of hiervoor een apart kanaal opzetten. Ook kan je ervoor kiezen om je cursussen gratis of betaald aan te bieden. Gratis cursussen kunnen onderdeel zijn van je contentstrategie, maar je kunt hier ook aan verdienen, bijvoorbeeld door advertenties.
Wil je video’s gebruiken om jouw doelgroep nieuwe dingen te leren? Gebruik dan YouTube, Udemy, Eventbrite of het Nederlandse Soofos om je video’s te plaatsen. Ook kan je een eigen platform starten. Hiervoor kan je bijvoorbeeld Huddle gebruiken. Huddle is een softwarepakket waarmee je een eigen e-learningplatform kan bouwen. Genoeg opties dus!
Let op: het kan slim zijn om eerst aan community building te doen voordat je online cursussen aanbiedt. Wanneer je een hechte en loyale doelgroep achter jouw bedrijf/merk hebt staan, is de kans dat zij tijd en geld willen investeren in een online cursus namelijk veel groter.
Doen
Trend 4: De platformisering
Eigenlijk mag je de platformisering en de platformeconomie al geen ‘trend’ meer noemen. Het is inmiddels een onomkeerbare ontwikkeling. De platformeconomie staat niet meer in de kinderschoenen. Tegenwoordig zijn platforms een belangrijk onderwerp in discussies over bedrijfsstrategieën.
De platformeconomie is het best te omschrijven als een economisch systeem dat werkt via een website of app. Op de website of in de app worden vraag en aanbod met elkaar verbonden. Dit gebeurt aan de hand van slimme algoritmes die elke keer een zo goed mogelijke match proberen te maken.
Uit een onderzoek genaamd Unlocking the value of the platform economy van de Dutch Transformation Forum uit 2018, bleek dat toen al de grootste 242 platformbedrijven samen een totale marktwaarde vertegenwoordigden van 7.176 miljard dollar. Dat is ruim zeven keer de totale waarde van alle aan de AEX-genoteerde bedrijven. De schrijvers voorspelden bovendien dat de platformeconomie zou blijven groeien, zowel in de B2B- als in B2C- en B2B2C-sector.
Bekende online platforms zijn:
- Uber: een platform dat taxichauffeurs verbindt aan reizigers;
- Airbnb en Booking.com: platforms die eigenaren van hotels, vakantiehuizen en appartementen verbinden aan huurders;
- Bol.com en Amazon: platforms die verkopers aan kopers verbinden.
- Thuisbezorgd: een platform dat restaurants verbindt aan klanten die eten willen afhalen of laten thuisbezorgen.
Hoe op deze trend inspelen?
Als bedrijf kun je vaak niet om de platforms heen. De macht die sommige platforms hebben is enorm. Zij hebben niet alleen het bereik, maar ook het budget om dit bereik te behouden en uit te bouwen. Ons advies is dan ook om de platforms waar mogelijk strategisch in te zetten voor je bedrijf. Tenslotte geldt: if you cannot beat them, join them!
Zelf aan de slag
Denk er goed over na op welke platforms jij jouw producten of diensten wilt aanbieden.
Als restaurant kan je er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen op rustige dagen te bezorgen via platforms. Wel is het belangrijk dat je de verwachtingen van je klanten goed managed. Zorg ervoor dat je op de vaste dagen online open bent, of communiceer erover als dit een keer niet het geval is. Houd ook je bedrijfsprofiel op alle vergelijkings- en reserveringssites up-to-date. Zo voorkom je teleurstellingen.
Verder is het aanbevolen om tegelijkertijd een bestel- en reserveermogelijkheid aan te bieden op je eigen site. Op deze manier kan je vaste klanten bewegen om meer via jouw eigen site te bestellen en te reserveren. Dat zorgt er dan weer voor dat je minder afhankelijk bent van de platforms. Om klanten te overtuigen van het voordeel hiervan, kan je ze iets extra’s aanbieden, zoals een korting of een gratis drankje.
Ook in de retail komen er steeds meer platformen bij die verkopers aan kopers verbinden. Na de komst van Amazon in Nederland, zetten ook Google en Facebook vol in op shopping. Google Shopping is sinds april dit jaar al gratis geworden in de VS. De rest van de wereld volgt later dit jaar. Om de strijd met Amazon en Google aan te gaan heeft Facebook onlangs Facebook Shops opnieuw gelanceerd. Je hebt als retailer nu nog meer mogelijkheden voor de inrichting van je Facebook-winkel. Om af te rekenen heb je op dit moment nog wel een e-commerceplatform nodig, zoals Shopify. Later dit jaar wordt het ook mogelijk om af te rekenen via Facebook zelf. In de VS is dit al mogelijk.
Aanwezig zijn op Google Shopping en Facebook is wat ons betreft een must voor elke retailer. Het mooie is dat dit tegenwoordig ook makkelijk te realiseren is. Bijna alle grote e-commerce-platformen bieden namelijk een integratie aan om je winkel te synchroniseren met Google en Facebook. Een randvoorwaarde is wel dat je over een webshop beschikt.
Zelf zijn we groot fan van het e-commerceplatform van Shopify. De integratie met Google en Facebook werkt naadloos. Meer weten? Lees hier waarom het nog nooit zo goedkoop is geweest om met Shopify een webwinkel te starten!
Aanwezig zijn op andere platformen is geen must, maar kan wel een kans zijn. Of dat voor jou zo is, varieert van product tot product. Ons advies is dan ook om selectief te zijn in welk deel van je assortiment je aanbiedt op een platform. Vergelijkingswebsites zijn met name geschikt als je competitief kan zijn op prijs. Daarnaast is het een randvoorwaarde dat je jouw eigen voorraadbeheer op orde hebt. Dit om de klantverwachtingen te managen en teleurstellingen te voorkomen.
Conclusie
Gelukkig gaan trends meestal geleidelijk. De markt verandert niet van de één op de andere dag. Je hebt dus tijd om je aan te passen. Wel kunnen gebeurtenissen zoals de coronacrisis zorgen voor een versnelling. Op de lange termijn houd je trends bovendien niet tegen. Als ondernemer is het daarom goed om alvast na te denken over de manier waarop je hierop kan inspelen met jouw bedrijf.
Er zijn verschillende dingen die je op dit moment al kan doen om te verduurzamen. Het belangrijkste daarbij is dat je transparant bent en je doelstellingen zo eerlijk en zo goed mogelijk communiceert richting je klanten. M2P is een geweldige kans voor elk bedrijf. Er zijn veel verschillende manieren om met M2P aan de slag te gaan. Je kan het inzetten om een nieuwe inkomstenbron te creëren, als onderdeel van je contentstrategie of om een bestaande inkomstenbron te stimuleren. Ten slotte: probeer de opkomst van de platformeconomie niet als een dreiging te zien, maar als een kans om je bedrijfsinkomsten te diversifiëren.